Brda – jedna z najdłuższych tras kajakowych w zachodniej Polsce zachwyci miłośników przyrody, ale też zwolenników machania wiosłem po licznych jeziorach, przez które przepływa ta rzeka.

 

To także okazja dla tych, którzy chcą na własne oczy przekonać się o potędze natury, która w pamiętnym 2017 roku zmieniła na długie lata krajobraz w części Borów Tucholskich będących na jej trasie.

 

Poziom trudności: łatwy
Czas: 7-14 dni w zależności od miejsca, w którym się zacznie

 

Brda swój bieg rozpoczyna w okolicach Miastka i przez równiny Pojezierza Bytowskiego i Krajeńskiego dociera do Borów Tucholskich, gdzie zaczyna się jej najciekawszy odcinek.

Spływ można rozpocząć od jeziora Pietrzykowskiego długości ok. 4,5 km - rzeka wypływa z niego w poł.-wsch. części i dalej wije się wśród lasów, łąk i pól aż do jeziora Charzykowskiego. Odległość między tymi jeziorami wynosi 75 km. Na tym odcinku głębokość jest mała z przeważającą roślinnością bagienną utrudniającą w niektórych miejscach odnalezienie właściwego nurtu rzeki.

 

 

Brda wpływa do j. Charzykowskiego w jego pół.zach. części i tam czeka spływowiczów walka z dużą wodą – odcinek ok. 2-3 km solidnego machania wiosłem, gdyż na Charzykowskim lubi powiać co powoduje całkiem spore fale. Najlepiej trzymać się w miarę blisko lewego brzegu kierując się na dobrze widoczny cypel, po minięciu którego odsłoni się widok na pierwsze zabudowania miejscowości Małe Swornegacie, która jest jednocześnie północnym zwieńczeniem jeziora.

 

 

W  Małe Swornegaciach rzeka Brda wpływa do lewej odnogi jeziora Karsińskiego zwanej jeziorem Długim.  Małe Swornegacie to dobre miejsce na dłuższy postój, są punkty gastronomiczne i ładna plaża z kąpieliskiem oraz pomostem, przy którym można zacumować kajaki.

 

Dalej trasa spływu wiedzie przez jezioro Długie, jezioro Karsińskie do miejscowości Swornegacie, kolejnego  miejsca, gdzie warto przenocować – z bazą noclegową, gastronomiczną i sklepem wielobranżowym, w którym można uzupełnić zapasy. Odcinek dość wysiłkowy więc dobrze tu zaplanować nockę. Kanał Brdy prowadzi przez miejscowość i wpada do jeziora Witoczno, nad którym znajduje się stanica wodna PTTK z polem namiotowym, domkami i pomostami. Kolejne warte uwagi miejsce postojowe na trasie spływu i jednocześnie organizator spływów kajakowych Brdą oraz okolicznymi rzekami.

 

Z jeziora Witoczno należy płynąć w kierunku wschodnim, tam rzeka ciągnie się ok. 3 km i wpada do niewielkiego jeziora Płęsno, a dalej do jeziora Łąckiego łączącego się na południu z jeziorem Dybrzyk, gdzie znajdują się ośrodki i pola namiotowe. Jezioro Dybrzk przechodzi lekkim zwężeniem w jezioro Kosobudno. Wszystkie jeziora są stosunkowo wąskie więc nie trzeba się dużo nawiosłować , by przybić do brzegu, odpocząć, czy zrobić mały biwak. W lasach otaczających te jeziora warto poszukać grzybów, kto zaś lubi powędkować, z pewnością „zorganizuje” w tych wodach rybkę na kolację.

 

 

Z jeziora Kosobudno płynie się dość szerokim odcinkiem rzeki do miejscowości Męcikał, a dalej Brda wpada do sztucznego dość długiego zbiornika, którego pokonanie najlepiej rozłożyć na dwa dni. Zbiornik o nazwie Mylof powstał w 1848 r. i jest najstarszym zbiornikiem wodnym w Polsce. Szeroki na ok. 80 m,  ciągnie się wśród pól, wzgórz i lasów. Dopływa się nim do zapory, gdzie czeka ponad  100-metrowa przenoska. Na miejscu na szczęście można wypożyczyć wózki do transportu kajaka.  

 

 

Za zbiornikiem Brda dzieli się na dwa koryta – od wschodu stare, od zachodu główny kanał, którym zdecydowanie lepiej płynąć. To na tym odcinku aż do wsi letniskowej Rytel zobaczycie krajobraz ukształtowany przez trąbę powietrzną, która skosiła większość drzew pozbawiając okolicę odgłosów życia ptactwa i zwierząt leśnych oraz zmuszając każdego do refleksji nad potęgą natury – trzeba to zwyczajnie zobaczyć na własne oczy – żaden przekaz medialny nie odda ogromu tej tragedii. To niezwykle ważna lekcja również dla dzieci, o tym jak zabójcza jest działalność ludzi powodująca ocieplanie klimatu, którego skutkiem była m.in. ta niszczycielska wichura. W Rytlu i okolicy są możliwości noclegowe, a podczas postoju dobrze porozmawiać z mieszkańcami i posłuchać opowieści o przetrwaniu w naprawdę ciężkich czasach.

 

Dalej rzeka meandruje głównie wśród pól i łąk, co w czasie upałów jest sporą niedogodnością. Na trasie jest kilka wiosek z szansą na otwarty sklepik z czymś zimnym. We wsi Woziwoda wartym uwagi jest rosnący niedaleko rzeki zabytkowy 700-letni dąb Zbyszko. Za wsią zaczyna się rezerwat „Dolina Rzeki Brdy”, gdzie nurt ciągnie się dnem wąskiej doliny – sporo tam zwalonych drzew, trzeba też uważać na pale po zwalonym moście.

 

 

W momencie jak zobaczycie wielki głaz przy prawym brzegu (Kamień Jagiełły – obwód 7,8 m) tzn. że zbliżacie się do Tucholi. Za mostem jest pole biwakowe. Dalej Brda dość wartkim nurtem prowadzi przez lasy, gdzie przy niskim stanie rzeki trzeba uważać na wystające z wody głazy.  Za wsią Piła-Młyn rzeka niepostrzeżenie przechodzi w początek jeziora Koronowskiego. Tam nie brakuje pól namiotowych i innej bazy noclegowej.  Więcej o Zalewie Koronowskim przeczytacie tu:  

 

Brda – wodostrada w północno-zachodniej Polsce i pomysł na spędzenie niezapomnianego urlopu.